Miệt thị ngoại hình: phân biệt, kinh thường, chế giễu, đùa cợt hay bất kì hành động nào khác có tính xúc phạm về hình thể của người khác, chẳng hạn như việc nói người khác "Gầy như cò…", "Mập như heo…". Nó được gọi tắt bằng một cụm từ tiếng Anh là "Body-shaming."
Có rất nhiều tranh cãi đã xảy ra trên Internet gần đây về việc "phán xét" cơ thể của người khác, đặc biệt là về miệt thị ngoại hình. Và tôi ở đây để mang đến những định nghĩa khác nhau cho vấn đề này.
Sự ảnh hưởng của body-shaming.
Xã hội đã đặt tạo ra quá nhiều áp lực về tiêu chuẩn cái đẹp và tự cho rằng ngoại hình của bạn không được khác biệt, chẳng hạn như mũi đẹp là mũi cao sọc dừa, da đẹp thì phải là da trắng, phụ nữ đẹp là người có thân hình đồng hồ cát,… Do đó tôi nghĩ chúng ta nên định nghĩa "body-shaming" theo một cách cụ thể nhất để thấy được sự ảnh hưởng của nó.
Những năm gần đây vấn nạn phân biệt đối xử đang dần tăng lên. Hiển nhiên trong đó có việc miệt thị ngoại hình. Nó được hiểu đơn giản thế này, bạn khiến cho một người nào đó cảm thấy đau khổ bằng cách chê bai họ mập, lùn, ốm, gầy, cho đến một ngày bạn nhìn thấy họ thay đổi và bắt đầu sống như cách bạn nói. Ở trường tôi có cô bạn tên T, cô ấy có thân hình quá khổ, rồi từ lúc nào cô bắt đầu giảm cân. Khi tôi hỏi T tại sao lại làm thế thì cô nói rằng cô tự ti vì bị mọi người chê bai là có cái bụng to như bà bầu. T giảm cân không phải vì cô muốn thế mà bị ảnh hưởng bởi những lời nhận xét tiêu cực từ người khác. Trường hợp khác, người bạn tên N của tôi có đôi mắt hí. Mọi người thường trêu cô ấy "Mắt gì bé tí như sợi chỉ…", hay "Mắt hí là mắt lươn lẹo gian xảo…". Rồi N bắt đầu đeo mắt kính không độ nhằm che đi "khuyết điểm" của mình, cô ấy cũng không còn dám ngẩng cao đầu khi trò chuyện với người khác nữa.
Những lời bình phẩm ngoại hình của người khác tưởng như vô hại nhưng lại có tính sát thương rất lớn. Lời nói cay độc có thể giết chết sự tự tin của một con người, đồng thời gây nên sự ám ảnh cùng cực trong tâm hồn họ, khiến họ trở nên căm ghét chính bản thân mình.
Nạn nhân của body-shaming.
Nạn nhân của body-shaming là không giới hạn. Dù bạn già, trẻ , lớn, bé như thế nào đi nữa, bạn vẫn dễ dàng nhận được những lời nhận xét không hay ho gì từ mọi người xung quanh. Người càng nổi tiếng càng dễ nhận được những lời bình phẩm tiêu cực từ khắp nơi, đặc biệt khi bị antifan chỉ trích, tính sát thương nhân lên gấp bội. Có thể bạn đã được nghe câu chuyện của Nick Vujicic, anh bị những người xa lạ cho đến bạn bè, thầy cô của mình trêu chọc, bắt nạt vì có ngoại hình khác biệt. Anh tìm cách dày vò bản thân, thậm chí là tự tử khi luôn phải nghe những lời nói như "Mày là đồ quái vật..", "Chết đi con thú kì lạ…". Anh đã phải vật lộn với sự lời nói cay nghiệt đó trong suốt những năm tháng tuổi thơ và cho đến khi trưởng thành, anh vẫn luôn chiến đấu chống lại sự kì thị từ cuộc sống xung quanh.
Thế giới càng hiện đại, văn hóa càng suy bại. Khi bạn lướt web, bạn vô tình nhìn thấy ảnh của một cô gái có thân hình không được thon thả, như một phản ứng tự nhiên bạn lặp tức bình phẩm "Sao lại có người mập như vậy chứ. Xấu chết đi được." hoặc tương tự vậy. Đó là một hành động của body-shaming.
Văn hóa bình phẩm hay thậm chí là chỉ trích người khác dường như đang trở thành xu hướng. Người ta dễ dàng buông lời lăng mạ người khác không vì bất cứ lý do chính đáng nào, đơn giản là khác biệt, không vừa mắt thì chửi vài câu cho đã miệng. Theo số liệu thống kê từ báo Zing.vn, thạc sĩ Nguyễn Hà Bích Vân cùng một số giáo viên THPT Trần Khai Nguyên, TP.HCM, khảo sát ngẫu nhiên 500 học sinh về ảnh hưởng và tác động của body-shaming trong cuộc sống của các em.
Nhóm nghiên cứu đã khảo sát tại các trường ở TP.HCM như THPT Trần Khai Nguyên, Trần Quang Khải, Diên Hồng, Nguyễn Du, Nguyễn Thị Minh Khai:
Kết quả khảo sát cho thấy 56% học sinh gặp phải hành vi này. Trong đó, 22,4% học sinh bị rất thường xuyên, chủ yếu tập trung những khuyết điểm của cơ thể như vóc dáng, mặt, da, eo, mông, đùi, chân, tay, răng…
Link: Học sinh trầm cảm, tiêu cực khi bị chê bai ngoại hình
Vì chính bạn và những người mà bạn yêu thương, hãy dừng body-shaming.
Đã có hàng nghìn người chấp nhận đánh đổi mạng sống của mình bằng việc giảm cân cấp tốc như uống thuốc sổ, móc họng để ói ra những gì vừa ăn, nhịn ăn, luyện tập thể hình quá độ,… nhằm đổi lấy một thân hình mà theo người khác đánh giá là hoàn hảo.
Chuẩn mực cái đẹp mỗi thời đại mỗi khác. Tiêu chuẩn như thế nào là đẹp, như thế nào là xấu không hề có một định nghĩa cụ thể. Quan điểm mỗi người đều không giống nhau, bạn không thể vì người ta khác biệt mà chỉ trích, phê phán hay lăng mạ họ. Cuộc sống tạo ra con người không phải chỉ có một hình dạng duy nhất mà là muôn hình vạn trạng. Điều này giúp cho thế giới quan của chúng ta vô cùng đa dạng và phong phú. Vậy hãy dừng việc miệt thị ngoại hình của một ai đó chỉ vì họ không đạt được tiêu chuẩn cái đẹp mà xã hội đặt ra. Và, hãy một lần lắng nghe tiếng thét gào vô vọng của những kẻ bị xã hội nhấn chìm vì họ khác biệt. Hãy trân trọng vẻ đẹp vốn có của bản thân, đồng thời tôn trọng vẻ đẹp riêng của người khác. Vì chính bạn và những người mà bạn yêu thương, hãy dừng body-shaming.
Chỉnh sửa lần cuối:
