
Hôm nọ có hẹn với cô bạn kia ở nhà sách, thời gian không thong thả mấy nên đến nhà sách mà chỉ uống ca cao, ăn rau câu rồi về. Đi nhà sách mà không mua sách? Ức quá, quay lại vòng hai và lượn lờ. Mình một quyển, con gái một quyển.
Quyển của mình là Tình nhỏ làm sao quên của Đoàn Thạch Biền được dán thêm nhãn giảm giá 10%. Dạo trước, cậu bạn kia nhờ mình đăng một loạt sách của tác giả này, trong thời gian đăng thì mình có đọc sơ sơ nội dung và thấy thinh thích tác giả. Cộng với lí do mình thích bìa sách nên là mình mới mua Tình nhỏ làm sao quên. Ấy thế nhưng khi tính tiền, cô thu ngân bảo là sách này không còn giảm giá nữa chị nhé. Mình chưng hửng?! Mình có mua vì nó giảm giá đâu? Nhưng việc cô ấy giải thích là không thừa.
Số người mua sách vì nó giảm giá, vào lúc đó, thay vì mua quyển khác là không ít.

Quảng cáo giảm giá 42% cho quyển sách mới nhất "Chúc một ngày tốt lành" của bác Nguyễn Nhật Ánh trên website của Vinabook và Tiki.
Mình chẳng biết và cũng không muốn quan tâm hai ông lớn Tiki và Vinabook lời lỗ bao nhiêu trong trận chiến này. Mình cũng chẳng biết và cũng không buồn tìm hiểu có bao nhiêu độc giả là ngư ông đắc lợi trong khi người khác đang phải bù lỗ. Cái mà mình nghĩ, đó là:
Một, sách giảm giá nhiều như thế, có chăng chỉ là khiến độc giả dễ dãi trong việc mua sách.
Sách được giảm giá không giống với các hàng hóa khác khi được giảm giá.
Với một số mặt hàng như thời trang, mĩ phẩm..., giá giảm đồng nghĩa với chất lượng cũng có vấn đề (loại trừ các đợt giảm giá vào ngày kỉ niệm hay ra mắt sản phẩm...). Nhiều người e ngại, lo sợ những mặt hàng giảm giá. Người ta lo sợ chất lượng sẽ giảm theo. Và người ta cũng lo sợ... giá của mình cũng theo đó mà giảm.
Sách giảm giá (cũng loại trừ các đợt giảm giá vào ngày kỉ niệm hay ra mắt sách mới xuất bản...), người ta mua ồ ạt. Người ta mua xong lại phản ánh sách lỗi thế này, sách lỗi thế kia. Xin thưa là người ta phải có lí do thì mới giảm giá.
Và thế là sách được giảm giá đôi khi cũng giống với các hàng hóa khác khi được giảm giá.
Quay trở lại với bài báo, quyển sách được nhắc đến là sách mới xuất bản của bác Nguyễn Nhật Ánh - Chúc một ngày tốt lành. Bài báo phân tích đến việc được-mất giữa Tiki - Vinabook và độc giả. Ai cũng biết bác Nguyễn Nhật Ánh rất được lòng độc giả, cả lớn lẫn bé. Ai cũng biết sách mới này của bác đang được bán rất chạy. Và ai cũng biết, đợt giảm giá là có thời hạn.
Mình chưa đọc sách này, nhưng đã là sách của bác thì hẳn là sách nên mua.
Đặt vấn đề, nếu đó là quyển sách khác thì sao? Nhiều người mua sách vì giảm giá mà không quan tâm là sách đó như thế nào hoặc là mua đọc vì không có bản đọc trực tuyến hay ebook mà không cần biết nó có giảm giá hay không. Rồi khi vừa gấp bìa sau của quyển sách lại, bạn đã rao bán em ấy với mức giảm còn 50 - 80% giá bìa.
Mình mua rất ít sách và vì thế mà sách mình mua là những quyển mình thực sự thích. Thế nên không có chuyện mình nhượng lại em ấy với giá bèo, để đi mua những quyển sách khác về đọc, rồi để lặp lại cái vòng mua mới - bán cũ kia. Mình đọc rất ít sách và vì thế mình không dám tự nhận bản thân là yêu sách. Nhưng mình không nghĩ những bạn đọc nhiều sách, mua nhiều sách và cũng... bán lại nhiều sách là những người yêu sách. Các bạn như thế thì tốt nhất là nên tìm đọc sách trực tuyến hoặc sưu tầm một kho sách ebook thì sẽ đỡ phí tiền hơn.
Hãy xem giá sách là một trong những nguyên nhân khiến bạn suy nghĩ lại có cần mua quyển sách nào đó hay không. Nên chăng?
Hai, sách giảm giá nhiều như thế, có chăng chỉ là đang làm khó nhà xuất bản, các đơn vị phát hành và cả tác giả nữa. Kích thích độc giả tìm đến sách in là điều nên làm nhưng cần làm thế nào để đôi bên cùng có lợi chứ không phải là phương án giảm giá sách ồ ạt như hiện nay.
"Thiết nghĩ, giảm giá sách không phải là ưu thế tốt nhất trong kinh doanh mà nên cạnh tranh bằng dịch vụ sẽ tốt hơn." - Trích lời ông Nguyễn Hoàng Minh, đại diện truyền thông của Vinabook.
Mình xin phép không phân tích thêm về ý này vì nó không phải là cái mình muốn phân tích. Bài viết Sách - Mua và bán! xin được khép lại bằng một vấn đề để ngỏ vậy.
* * *