Kinh nghiệm qua các lần xuất bản sách

[Sunnie Pham]

Thiệt tình cái màu xanh xanh của bạn... Nó giống như người ta hỏi tại sao bạn chọn làm việc tại công ty của họ, bạn lại bảo vì bạn cần tiền. Trong một số trường hợp, chúng ta cần và nên biết giấu đi cái lý do thật hiển nhiên, mà thêm vào đó là những lý do có tính xã hội, cộng đồng hoặc chí ít là lý do có liên quan đến đối phương.

Quay lại với sách của bạn, có rất nhiều lý do để đưa ra: Sách của bạn có nội dung gì đáng được tiếp cận với độc giả (ví dụ quyển Cà phê cùng Tony, hầu như các bài viết của nó đều có trên mạng hết rồi, nhưng vì sao nó vẫn được xuất bản, vì có những nơi như vùng sâu vùng xa thì mạng mẽo là thứ hàng xa xỉ với họ, sách in vẫn là tối ưu, chẳng hạn vậy...), có giá trị nhân văn gì (hay chỉ đơn thuần là tình yêu đôi lứa - một chủ đề muôn thuở nhưng lại hết sức nhàm nếu đứng ở địa vị của một NXB), có nội dung gì khác biệt so với thị trường sách hiện nay (ví dụ như thị trường sách lịch sử Việt hiện đang khá khan hiếm)...

Nói về đề xuất của NXB thì cũng dễ hiểu thôi bạn. Cây viết trẻ hiện nay rất rất nhiều, nhà nhà đổ xô xuất bản, độc giả bội thực sách không chất lượng... Họ phải làm gì để đảm bảo lợi nhuận nếu sách của bạn thuộc dạng bình bình? Họ kinh doanh. Họ cần có lợi nhuận, mà cách trực tiếp nhất để có lợi nhuận tương đối là bỏ vốn ở mức an toàn. Lựa chọn mời tác giả cùng góp vốn là một cách tốt.

Lời khuyên cho bạn: NXB đã có lời như thế thì nếu bạn (hay gia đình bạn) có điều kiện về tài chính, bạn có thể suy nghĩ về đề nghị của họ. Giờ cũng nhiều tác giả tự bỏ tiền ra để xuất bản sách của mình lắm bạn. Nếu bạn muốn tạo cơ hội cho mình (có một sách được xuất bản rồi thì cánh cửa để xuất bản quyển thứ hai sẽ rộng mở hơn) thì đây là một cách. Còn thắc mắc của bạn có nên tìm đến NXB khác hay không thì tùy bạn thôi. Có người thích tìm nhiều cơ hội khi chưa cái nào chắc chắn, có người thích nắm chắc một chỗ và theo đến cùng.

Chúc bạn có quyết định đúng đắn và sớm có sách xuất bản nhé.

Tái bút: Bạn nhớ đặt dấu kết câu khi bình luận trên diễn đàn.

Trước hết thì em cảm ơn về những chia sẻ của chị ạ. Em cũng biết vì em rất thiếu kinh nghiệm và hiểu biết trong lĩnh vực này nên cách xử lý chưa được khéo. Sau khi nhận điện thoại thì em cũng đã tìm hiểu và biết được lý do NXB đưa ra đề nghị đó chứ lúc trước thì em đúng là mù tịt luôn. Em đang là sinh viên, gia đình cũng không có điều kiện nên có lẽ việc tự bỏ tiền ra để xuất bản sách là không tưởng. Có lẽ em sẽ xem xét lại bản thảo của mình và tìm cơ hội khác xem sao.
Một lần nữa, em cảm ơn chị rất nhiều.

 

[Violet Lady]

Cảm ơn bác vì một bài viết thật sự hữu ích. Đam mê chưa đủ, hi sinh chưa đủ, cố gắng chưa đủ... Có lẽ con đường vươn tới thành công của em còn dài lắm...

 

[Tẫn Tuyệt Tình Phi]

Sẽ không bao giờ ngừng viết.

 

[ngocnungocnu]

Cái này thì chắc mình chỉ đọc và chúc em sớm thành công thui. Hì hì. Mình không hi vọng lắm để trở thành một nhà văn. Truyện của mình có người muốn đọc đã thấy may mắn lắm rùi. Cám ơn em vì những chia sẻ.

 

[Trâu Điên Thánh Thiện]

Cám ơn bài viết của chị. Nó dường như kích thích em rồi... Em có ý định muốn tác phẩm mình ra sách từ lâu, và đang cố gắng thực hiện nó dẫu biết là con đường ấy khó khăn và chông gai lắm. Em lại là người ngại thử thách, nhưng chả biết thế nào. Về vấn đề viết lách thế này, em không thấy ngại ngùng gì cả mà càng muốn đương đầu. >~<

 

[mktcofo]

Em đã tham khảo và đọc nhiều bài chia sẻ kinh nghiệm về việc xuất bản sách, và nhận ra 2 điều:
1. Bản thảo không nên (hoặc hạn chế) đăng tải trên bất cứ phương tiện truyền thông nào trước khi gửi cho NXB.
2. Đối với tác giả trẻ, những người chưa bao giờ được in sách, vấn đề danh tiếng rất quan trọng. Rất nhiều NXB thường từ chối bản thảo do tác giả đó chưa được biết đến nhiều. Mà theo lời khuyên của người đi trước thì tốt nhất là tác giả trẻ nên tạo dựng danh tiếng trên các diễn đàn, hội nhóm liên quan đến văn chương, dần dần sẽ được chú ý.
Đối với bản thân em hai điều này bị mâu thuẫn với nhau, một mặt em muốn đăng tải lên các diễn đàn truyện của mình để tạo chút danh tiếng và truyền thông cho chính tác phẩm, nhưng một mặt em lại sợ nếu em đăng tải rồi sau đó lại gửi bản thảo thì NXB sẽ từ chối. Dĩ nhiên không kể đến trường hợp truyện em đăng (chẳng may) quá nổi tiếng trên mạng. Nhiều người lại khuyên nếu đăng lên các diễn đàn thì có thể đăng tác phẩm khác như vài truyện ngắn, tản văn hay gì gì đó, miễn sao không phải tác phẩm định gửi NXB là được. Nhưng thật sự mà nói em không có nhiều thời gian để viết như vậy, đi học, đi làm,...Cũng vì vậy một truyện em viết ra thường mất khá nhiều thời gian, có khi chỉ một truyện hơn 200 trang mà phải 2 năm mới xong.
Em đã biết đến gacsach từ lâu, cũng đã định đăng truyện lên diễn đàn mình để mọi người góp ý, nhưng vì mấy lý do trên nên em không biết phải làm sao. Rất cần một lời chỉ dẫn hoặc một lời khuyên.
Hiện tại em đã gửi bản thảo đến một số NXB, nhưng sau thời gian không ngắn đa phần là không hồi âm hoặc hứa hẹn dù em đã gửi email nhắc khéo mấy lần. Có cảm giác rất nản và oải ạ. Viết là đam mê, nhưng giờ em phải đối mặt với cơm áo gạo tiền rất đỗi bình thường rồi, thời gian rảnh không còn nhiều, tâm huyết viết ra một câu chuyện không dễ, nhưng ngược lại cảm thấy người khác "dường như" không coi trọng nó. Buồn lắm chứ ạ! Truyện ấy, chữ ấy là đứa con tinh thần của mình mà.

 

[Chim Cụt]

Truyện ấy, chữ ấy là đứa con tinh thần của mình mà.

Nói chung, bạn hãy là một tác giả, viết với tất cả đam mê và đừng bao giờ đặt mục tiêu hay mục đích cuối cùng của việc viết lách là xuất bản sách. Như thế sẽ nhẹ nhàng hơn rất nhiều.

Việc một quyển sách của một tác giả trẻ ngày nay được xuất bản không còn là việc gì đó quá có ý nghĩa với độc giả. Còn với tác giả thì nếu quá ham muốn được cầm trên tay quyển sách của chính mình thì hoàn toàn có thể tự xoay để xuất bản.

 

[Tẫn Tuyệt Tình Phi]

Mình cũng từng bị từ chối một lần như sau:

1. Văn phong em tốt, nhưng chúng tôi ưu tiên XB truyện của tác giả trẻ Việt nên chúng tôi sẽ chờ đợi một tác phẩm thuần Việt.
2. Em có thể viết về những vấn đề xã hội hiện nay như: ngoại tình... v.v. Chúng tôi thấy cổ đại không thích hợp lắm (chỗ này theo mình nghĩ là ý chị ấy không đảm bảo doanh thu sau khi XB).

=> Cuối cùng mình rút ra kết luận: Muốn được XB thì đừng gửi những tác phẩm không có nội dung sâu sắc, cái nhìn rộng về những vấn đề nóng nhất hiện nay. Nhất là trong mối quan hệ giữa người với người. Nếu chỉ có tình yêu... thật sự sẽ nhạt. Dù văn phong bạn tốt cỡ nào cũng là cái vỏ hào nhoáng không che được cái lõi rỗng tếch. Tương tự truyện có hài đến đâu, cuối cùng cũng phải cô đọng được vài vấn đề để người đọc suy ngẫm. Dạng như cái "dư âm" còn lại ở trong lòng sau mỗi tiếng cười ấy. Thế nên hiện nay mình vẫn viết để rèn luyện chứ không gửi nữa. Mình cũng gợi ý những bạn có ý định gửi, hãy đọc lại tác phẩm mình và tìm ra cốt lõi của tác phẩm là gì, bạn muốn truyền tải thông điệp gì đến người đọc? Nó có tính thời sự hay có ai sẽ đồng cảm với nó không? Trước khi gửi, để tránh sẽ chờ đợi và... thất vọng ý.

 

[Annin]

Có, Bắc Hà in đấy bạn.

Em muốn xin ý kiến chị! Theo chị Bắc Hà có phải nhà xuất bản đáng tin cậy không ạ?

 

[kinoshita]

Cảm ơn gacsach vì đã mở Box chủ đề này!

Thật lòng em nghĩ khi bắt đầu viết cũng là lúc ai mong muốn được cầm trên tay quyền sách của chính mình. Thế nhưng em chưa bao giờ nghĩ tới việc sẽ gửi nó tới một nhà xuất bản nào đó, đối với em đó là một điều khá xa vời, nhất là khi đó - lần đầu tiên em biết viết một cuốn tiểu thuyết là như thế nào - thì em chỉ mới là một đứa học sinh cấp hai mới mười hai tuổi. Chuyện đó nghe như là một điều gì đó lớn lao lắm trong khi những việc mà một đứa như em có thể làm chỉ là ăn ngủ rồi học hành, bè bạn.

Chính vì thế, đây là lần đầu tiên em biết việc xuất bản một cuốn sách là như thế nào! Tuy em không hề nghĩ là mình sẽ được xuất bản một cuốn sách hay nghĩ tới việc xuất bản nó nhưng mọi người đã giúp em biết được thêm rất nhiều điều. Và hơn nữa là tới những điều kiện thật sự gắt gao của các nhà xuất bản (chắc là gắt gao hơn nhiều so với gacsach rồi!)

Nhưng hình như em nghe nói là gacsach cũng có hỗ trợ việc cho xuất bản các tác phẩm đăng trên diễn đàn đúng không ạ? Em hỏi thế thôi chứ cái của em chắc không xuất bản được đâu! ^^